زخمه تار «ساکت» و آواز «افتخاری» بر بالین استاد جلیل شهناز
اساتید موسیقی به همراه اهالی رسانه از استاد
« جلیل شهناز » استاد بی‌بدیل موسیقی ایران، در بیمارستان آراد
تهران عیادت کردند. 
در این دیدار که به همت خبرگزاری فارس صورت گرفت، اساتیدی همچون «شاهین فرهت» از آهنگسازان پیشکسوت، «کیوان ساکت » آهنگساز و نوازنده تار و سه تار، «علیرضا افتخاری» خواننده، «رضا مهدوی» رئیس مرکز موسیقی حوزه هنری، «سید عباس سجادی» مدیر مرکز موسیقی شهرداری تهران حضور داشتند.
در این دیدار یک ساعته که خانواده استاد جلیل شهناز هم حضور داشتند،« کیوان ساکت » زخمه‌ای بر تار خود زد که این اجرا فضای خاص و روح‌انگیزی را در بخش مراقبت‌های ویژه برای استاد شهناز و خانواده‌اش به وجود آورد.
پس از این اجرا «علیرضا افتخاری» به یاد کار مشترک وی با استاد شهناز قطعه آوازی در دستگاه ماهور به اجرا در آورد.
اجرای قطعات افتخاری که برگرفته از اشعار باباطاهر بود، لبخند و شادمانی را بر لبان شهسوار شیرین نواز تار ایران جاری ساخت، به شرح ذیل است:
خدایا دل ز مو بستان به زاری نمی‌آید ز مو بیمار داری
نمی‌دونم لبِ لَعلَت به خونم چرا تشنه‌ست با این آبداری
« استاد جلیل شهناز » که خرداد‌ماه امسال ، نودو‌یکمین بهار زندگی خود را پشت سر می‌گذارد، از 25 فروردین‌ماه گذشته به دلیل مشکل تنفسی در بیمارستان آراد تهران بستری است که حال نسبی وی هر روز بهتر از گذشته می‌شود و با این رویه بهبودی امکان انتقالش به منزل بیشتر است.
برگرفته از خبرگزاری فارس
برای این استاد بی همتا و چهره شایسته ماندگار ایران عزیزمان که با اجراهایی فاخر و متعالی به حق در دل تمام هنرشناسان ماندگار شده است ، آرزوی طول عمر و سلامتی پایدار داریم.
ادامه مطلب ...
موفقیت گروه موسیقی « برزین » در جشنواره بین المللی موسیقی فجر
موفقیت غرور آمیز و تحسین برانگیز گروه موسیقی کلاسیک ایرانی « برزین » در
بیست و هفتمین
جشنواره بین المللی موسیقی فجر
ارکستر موسیقی ایرانی « برزین » که به سرپرستی هنرمند گرامی امیر حسین اسکندری و مشارکت جمعی ازهنرمندان توانا و خوش آتیه خراسان، برای حضور در بیست و هفتمین جشنواره بین المللی موسیقی فجر تشکیل و به صورت مستقل در جشنواره موسیقی فجر حضور یافته بودند، توانستند با کسب رتبه دوم این جشنواره بین المللی، افتخاری برای خود و خراسان عزیز به ارمغان بیاورند.
گروه موسیقی ایرانی « برزین » که اولین حضور خود را در چشنواره موسیقی فجر تجربه می کرد در ساعت 19 سه شنبه 25 بهمن ماه آثاری را در دستگاه نوا اجرا کرد .
شایان گفت است ؛ این گروه با ارائه آثاری ازساخته های رامین میلانی، امیر فرهنگ اسکندری و امیر حسین اسکندری و با نگاهی خاص به تنظیم قطعاتی همچون نواهنگ، پرواز خاکستر، خروش، صدای سکوت، پرواز روح و نوای عشق، توانست با تاثیر گذاری و جلب نظر مخاطبان خود به کسب مقام دوم در این جشنواره نائل آید.
هنرمندانی که در کسب این افتخار سهیم بودند عبارتند از :
رامین میلانی ( سنتور)، امیر فرهنگ اسکندری (عود)، امیر حسین اسکندری و رضا شریعتی
(کمانچه)، علی فربدنیا ( نی )، محسن حجازی و کیوان نعمت الهی ( تار )، آزاده رضازاده (بم تار)، احسان خسروی (تنبک، طوفان و پنداریک)، حسن زرنگیان(دف، کوزه و پنداریک ) و حجت اشرف زاده ( خواننده )
ضمن تبریک به هنرمندان گروه موسیقی برزین و جامعه هنری خراسان بویژه مشهد آرزوی تداوم موفقیت های روزافزون و افتخاراتی بزرگتر برای این ارکستر خوب ایرانی داریم.
« تجزیه و تحلیل ردیف موسیقی ایرانی از نگاه امروز» با کیوان ساکت
در راستای برگزاری نشست های پژوهشی بیست و هفتمین جشنواره بین المللی موسیقی فجر و در سومین روز آن صبح چهارشنبه 26 بهمن، استاد کیوان ساکت در نشستی با عنوان « تجزیه و تحلیل ردیف موسیقی ایرانی از نگاه امروز» به بیان کلیتی از ردیف موسیقی ایرانی و دیدگاه های خود پرداختند.
در بین حاضرین در این برنامه پژوهشی که در تالار
شهناز خانه هنرمندان برگزار می شد، دکتر امیر اشرف آریان پور، حسین ریاحی ( دبیر بیست
و هفتمین جشنواره بین المللی موسیقی فجر)، سیدمحمد میرزمانی ( مدیرکل دفتر موسیقی ) و جمعی از دانشجویان ،
هنرجویان موسیقی و علاقمندان به موسیقی ایرانی
و نوازندگان سازهای مختلف حضور داشتند.
چکیده ای از صحبت های« استاد کیوان ساکت» و دیدگاه و تحقیق های ارزشمند ایشان در باب ردیف دستگاهی موسیقی ایرانی
- ردیف را پشتوانه‌ای برای موسیقیدان‌های ایرانی می‌داند ولی درعین حال تقلید همیشگی از آن را مجاز نمی‌داند و معتقد است نوازنده باید به درک درستی از ردیف برسد و براساس آن دست به خلاقیت بزند.
- موسیقی ما مقامی است. البته این سخن که موسیقی ایرانی گام ندارد سخن درستی نیست. همه موسیقی‌ها گام دارد اما تعریف از گام در موسیقی‌های گوناگون متفاوت است و گامها در گذشته خیلی دور وجود داشته است، به گونه‌ای که فیلسوفی به نام ابونصر فارابی از 17 گام موسیقی نام می‌برد و در گذشته خیلی دور آهنگسازها و رامشگرها برنامه‌های موسیقی متفاوت مانند قول و غزل بسیط و قول و غزل و مستضاد می‌ساختند.
- گوشه‌های موسیقی ایرانی در ردیف‌های قدیمی همه از قسمت بم آغاز می‌شوند ولی امروز نوازندگان و آهنگسازان طور دیگری می‌اندیشند و این که گوشه ها در کدام اکتاو نواخته شوند خیلی فرقی نمی‌کند.
- وی به معرفی دو گونه از گوشه های موسیقی ایرانی پرداخت، نخست آن گوشه‌هایی که
دارای شخصیت و کاراکتر خاصی نیستند و تقریبا در همه دستگاه‌ها اجرا می‌شوند و
هنگام اجرا نیز بر اساس دستگاه مورد نظر شکل تازه‌ای به خود می‌گیرند، گوشه‌هایی
چون « بسته نگار» و «جامه دران » از این نمونه‌اند. کیوان ساکت نوع دیگر گوشه‌های
موسیقی ایرانی را این گونه معرفی می‌کند، گوشه‌هایی هستند که فرم خاصی دارند و
تنها به یک شکل اجرا می شوند و نمی‌توان تغییری در آنها ایجاد کرد.
ایشان در ادامه این مقوله بیان کردند؛. نوازنده را در برخی از گوشه‌ها نمی‌توان از فرمی که از گذشته طراحی شده است خارج کرد و باید در همان حد و قالب نواخته شود و برخی گوشه‌ها به قول استاد وزیری « رسم ملودیک » است مانند گوشه‌های « قطار » ، « حاجی‌حسنی » این گوشه‌ها شخصیت مستقل ندارند و در هر دستگاه نواخته شوند به قالب آن دستگاه درمی‌آیند.
- ایشان درآمدها در موسیقی ایرانی را مهمترین گوشه‌ها در ردیف موسیقی ایرانی می داند، و معتقد است درآمدها گوشه‌هایی هستند که می‌توان بیشترین مانور را در آنها داشت و بیشترین آهنگ‌ها نیز در این گوشه‌ها ساخته می‌شوند.
- این نوازنده توانمند سه تار و تار همچنین گفت: در موسیقی دستگاهی برای آهنگسازی، بیشتر از چند گوشه مهم وجود ندارد؛ مهمترین گوشه هایی که نیاز است هنرجویان برای آهنگسازی به آنها توجه کرده و در زمینه آهنگسازی حول آن تمرکز کنند گوشه‌هایی هستند که یک آهنگ خاص دارند. برای نمونه گوشه «غم‌انگیز» چنین گوشه‌ای است.
- این نوازنده صاحب سبک ، دربخشی از این نشست آموزنده و پربار به بررسی گوشه های مهم در موسیقی ایرانی پرداخت و نکات مهمی را در تفاوت برخی گوشه‌ها بیان کرد و تفاوت بین گوشه‌هایی چون « سلمک » و « شهناز » را شرح داد و گوشه‌هایی چون « رهاب »، « اصفهانک »، « چهارپاره »، « بختیاری »، « زنگوله و پیش زنگوله » و ... را اجرا و تشریح کرد.
- وی دربخشی دیگر نکاتی درباره دستگاه چهارگاه بیان کرد و نوآوری‌های خود را در این دستگاه برای علاقمندان شرح داد.
- این پژوهشگر و آهنگساز صاحب نام در بخش دیگری از سخنانش گفت: در کشورهای اروپایی که بر روی موسیقی کار می‌شود موسیقی سازی از موسیقی آوازی جدا شده است اما در موسیقی ایرانی این اتفاق کمتر افتاده و دلیل آن به سده‌های گذشته و شرایط جامعه بر می‌گشته، چرا که حاکمان برخی از دوره‌ها دل خوشی از موسیقی نداشته و به آن بی‌مهری کردند. او افزود: اما در دوره‌ای در چنین زمانی شعر و کلام نسبت به موسیقی برتری یافت، طوری که قالب‌های موسیقی مانند: « مثنوی »،« غم انگیزان »، « دوبیتی »، « صوفی‌نامه »، « کشته‌مرده »، « لیلی‌ومجنون »، « جامه‌دران » و... نام خودشان را از ادبیات وام گرفتند.
- ساکت در ادامه خاطرنشان کرد: قلم به مزدان غرب تمام ملودی ایرانی را به عربها نسبت می‌دهند این در حالی است که ملودی جزء اجزای موسیقی ایرانیست و هیچ ربطی هم به کشورهای عربی ندارد.
این استاد چیره دست موسیقی ایرانی همچنین باور دارد؛ امکانات موسیقی ایرانی بیشتر از موسیقی غربی است و ربع پرده یکی از ذخایر غنی موسیقی ایرانی است.
- وی هم چنین ایرادهایی به آنچه ردیف میرزاعبداله نام گرفته و توسط استاد نورعلی برومند روایت و ضبط شده است را وارد دانسته و گفت: در این ضبط ها خیلی غلط وجود دارد و هر گوشه‌ای که برومند فراموش کرده نام نغمه را بر آن می‌گذارد. برای مثال ؛ گوشه‌ای را برومند به نام نغمه اصفهان می‌نامید در حالی که اصفهان دو تکه است.
- ایشان با ذکر این نکته که: امروز در هوا و فضایی نفس می‌کشیم که با هوا و فضایی که میرزاعبدالله در آن نفس می‌کشیده است بسیار متفاوت است، و اصرار بر تقلید، تاثیری باز دارنده بر خلاقیت و ذهن دارد، افزودند؛ آیا تا زمانی که ایران وجود دارد باید از ردیف میرزاعبدالله استفاده کنیم؟
- ساکت با انتقاد از اینکه گاهی در مورد بزرگان و نوابغ موسیقی مانند « استاد علینقی وزیری » بی‌مهری صورت گرفته، بیان داشت؛ کشور آذربایجان که بیش از صد سال نیست که از ایران جدا شده است و با پایان رسیدن عهدنامه ترکمنچای باید به ایران برگردانده شود، شاعری به نام « فضولی » دارند که به هیچ عنوان در حد و اندازه حافظ نیست، اما چه تجلیل‌هایی از این شاعر می‌شود.
- وزیری که قبل از «پرویز ناتل خانلری» عروض جدید را بیان می‌کند، به فکر عوض کردن عروض بود و شاگرد بی‌نظیری مانند «ابوالحسن‌خان صبا» را به کشور تقدیم کرد و حتی رشته باستان‌شناسی و دانشگاه تهران را پایه‌ریزی کرد و حتی برای ترافیک مشکل شهری تهران برنامه داشت چنان مورد بی‌مهری قرار می‌گیرد که هنرمندی او را موجب سرکوب موسیقی ایرانی می‌داند.
نکاتی قابل توجه در در حاشیه این نشست
پژوهشی
نکته مهم این نشست تسلط استاد کیوان ساکت در مبحثی بود که درباره اش بحث می‌کرد، او ساز « سه تار» را با خود به صحنه آورده بود و هر نکته‌ای که بیان می‌کرد بلافاصله آن را با ساز اجرا می‌کرد که این نکته به تفهیم مطالب برای حاضران در سالن شهناز بسیار مناسب بود.
نکته جالب دیگری که در این نشست وجود داشت علاقه حضار برای تشکیل جلسه دوم این نشست و ادامه این بحث در روزهای آینده جشنواره بود که باید دید مسئولان به این تقاضا اهمیت می‌دهند یا خیر.
کیوان ساکت در این نشست با اشاره به زمان بندی برنامه نشست « تجزیه و تحلیل ردیف موسیقی ایرانی از نگاه امروز » گفت:
متاسفم، سیاست گذاران برنامه را در ساعتی تنظیم کردند که همه مشغول کار، تحصیل هستند و نمی توانند در این حضور یابند، اگر این برنامه در ساعت 6 یا 7 عصر بود خیلی از علاقه مندان امکان شرکت در آن را داشتند، دوستانی مثل « موسوی گرمارودی » و
« استاد شفیع کدکنی » نیز به خاطر زمان برنامه نتوانستند حضور پیدا کنند.
جلد دوم «بیایید تار و سه تار بنوازیم» منتشر شد
کتاب آموزش نوازندگی تار و سه تار تالیف استاد کیوان ساکت با نام «بیایید تار و سه تار بنوازیم» در دسترس علاقه مندان به فراگیری نوازندگی و آشنایی با موسیقی ایرانی قرار گرفت.
این اثر با ارزش آموزشی، در ادامه کتاب اول و با نگرشی نو در دفتر دوم قدیم « شیوه نوین آموختن تار و سه تار » تالیف شده است.
لازم به ذکر است که: در این کتاب به تفصیل گوشه های آواز زیبای دشتی پرداخته شده است و شامل تمرین هایی بسیار کاربردی و بنیادی برای تقویت تکنیک نوازندگی هنرجویان می باشد.
استاد کیوان ساکت درباره این اثر مکتوب آموزشی اظهار داشتند: برای آشنایی هنرجویان با قطعات موسیقیدان‌های بزرگ، برای علاقمندان موسیقی، قطعاتی از استاد وزیری، خالقی،صبا و خودم را نیز در این اثر گنجانده‌ام.
ایشان همچنین بیان داشتند: این کتاب با طراحی جدید از نظر مفاهیم و روش منتشر شده و به دو زبان فارسی و انگلیسی و ادامه همان کتاب‌های آموزشی قبلی‌ام است که تالیف و منتشر کرده‌ام جلد 6، 7 و 8 این کتاب نیز پس از انتشار جلد دوم منتشر خواهد شد.